1 november 2020
Leestijd: ongeveer twee minuten
"Het is de uitzondering die de regel bevestigt". Is het je ooit opgevallen dat dat eigenlijk een beetje een vreemd gezegde is?
In het Engels is het: "It's the exception that proves the rule". Vroeger betekende 'to prove' 'beproeven'. De betekenis is veranderd, maar het gezegde is hetzelfde gebleven. Eigenlijk zou het dus moeten zijn: "Het is de uitzondering die de regel beproeft".
Ook heb je ongetwijfeld wel eens gehoord dat iedereen acht spinnen per jaar eet, omdat ze je mond binnen zouden lopen tijdens je slaap.
Deze mythe komt uit een artikel van Lisa Birgit Holst in PC Professional, waarin ze onzin-feiten aanhaalt om aan te tonen hoe goedgelovig de ontvangers van e-mails waren. De grap is natuurlijk dat dit daardoor een van de meest wijdverspreide mythen ooit is geworden. Het artikel is trouwens niet meer terug te vinden. En haar naam is een anagram van 'this is a big troll'.
Er zijn talloze voorbeelden te noemen van 'feiten' waar we mee opgegroeid zijn, maar die helemaal nergens op slaan.
Eigenlijk is onze hele cultuur een mythe; een verhaal dat ons is verteld en dat we geloven. Elke keer dat er een crisis is, zijn er meer mensen die inzien dat het niets meer dan een verhaal is. En verhalen kun je veranderen. Als we een nieuw verhaal gaan leven, een van verbinding, dan wordt dat onze nieuwe mythologie. Strikt genomen hoeft het verhaal niet eens waar te zijn (maar liever wel, als er tenminste zoiets als een objectieve waarheid bestaat). Niet iedereen hoeft hetzelfde verhaal te geloven. Elke groep mensen kan zijn eigen mythologie hebben. We hoeven elkaars mythologie niet eens te begrijpen, alleen te respecteren.
Dat klinkt onmogelijk in een cultuur waarin we geloven dat er maar één waarheid kan zijn, één manier van leven. Maar in een wereld waarin we diversiteit juist aanmoedigen, omdat we weten dat dat de weg naar veerkracht en gezondheid is, is dat een gigantische open deur.
Ik denk dat de overgang al een tijdje gaande is. In een complex systeem, zoals een gemeenschap, zijn er talloze relaties. Zodra er verstoringen zijn in die relaties, ontstaat er chaos. Zoals een ecosysteem dat zwaar verstoord wordt; het duurt een tijdje voordat die relaties weer hersteld zijn en er weer evenwicht is. De chaos die we nu ervaren zijn in feite de weeën van een nieuwe wereld die geboren wil worden. Het heeft er natuurlijk alle schijn van dat dat een dystopische wereld gaat worden.
Toch hoeft dit niet zo te zijn: de gebeurtenissen zijn voor veel mensen zo traumatisch dat ze een initiatierite doorlopen: een ervaring die je leven voor goed verandert. Je wordt in een klap volwassen. In plaats van een wereld vol kinderen die alleen maar kunnen nemen, leren we massaal dat het noodzakelijk is om ook te geven. Vanuit de chaos ontstaan heel nieuwe relaties van onvoorwaardelijk geven en ontvangen.
Of dit waar is, of allemaal onzin? Dat maakt niet uit: als we het massaal geloven, is het onze nieuwe mythologie, onze nieuwe werkelijkheid.
Facebook
LinkedIn