Water is noodzakelijk voor al het leven op Aarde. Water stroomt bovengronds en ondergronds, en zelfs hoog in de atmosfeer in de vorm van waterdamp. Er zijn talloze mechanismen en organismen die ervoor zorgen dat het zich in een dynamisch evenwicht bevindt. Deze processen worden vaak door de mens verstoord.
Dat de verstoringen in de waterkringloop droogtes en overstromingen veroorzaken, zal niet heel veel verbazing wekken. Maar wat is de invloed van een verstoorde waterkringloop op het ontstaan van stormen, op de temperaturen die we ervaren, op neerslagpatronen en biodiversiteit? Wat zijn de oorzaken van die verstoringen?
De complexe interacties tussen water, zonlicht, de bodem en talloze organismen zijn natuurlijk nooit helemaal te bevatten of uit te leggen. Toch is het zinvol er kennis van te nemen, anders kunnen we fatale fouten maken -- die hebben we ook zeker gemaakt, maar ze zijn deels nog te herstellen. De talloze grote en kleine ingrepen die we in onze leefomgeving doen, kunnen positief of negatief uitpakken, afhankelijk van onze kennis over de waterkringloop. Vervuiling, verharding, kunstmest, pesticiden, genetische modificatie en bepaalde soorten bodembewerking verstoren het evenwicht. Andere soorten bodembewerking, organisch materiaal, planten, bomen, wetlands, schimmels, bacteriën kunnen dat evenwicht weer herstellen.
De vraag die ik in deze lezing probeer te beantwoorden is deze: hoe kunnen we leven met water op een manier die al het leven op Aarde ten goede komt? Eén hint: het leven op Aarde heeft er zelf alles mee te maken.