Dweilen met de kraan dicht was een tweedaagse workshop, die ik tussen februari 2017 en september 2019 samen met mijn vrouw Caroline gratis gaf. De lezing met dezelfde naam gaven we voor het laatst in juni 2020.
Maak je je zorgen over de toekomst van de Aarde en de mensheid? Wil je bijdragen aan een mooie toekomst, maar weet je niet waar je moet beginnen? In deze workshop leer je meer over de samenhang tussen de huidige wereldproblemen waardoor je je makkelijker kunt focussen op échte oplossingen. We inspireren je met behulp van theorie, voorbeelden en oefeningen om met goede moed te beginnen of verder te gaan met de dingen die jou aan het hart gaan en waarvan jij denkt dat ze een bijdrage leveren aan een mooie toekomst. Er is veel ruimte voor interactie en daarmee dus gelegenheden om te leren van en met elkaar. Een aantal van onze eigen inspiratiebronnen: Margaret Wheatley (Ver van huis), Charles Eisenstein (o.a. Sacred Economics), Scott Peck (A different drum), Otto Scharmer (Theorie U), Donella Meadows (Thinking in Systems).
Inhoud
Deze workshop gaat over systemen. Over de elementen binnen een systeem, de relaties tussen die elementen, de complexiteit die daardoor ontstaat en de veerkracht die daar weer uit voortvloeit. Over de eigenschappen van het geheel, die je niet kunt aflezen aan het gedrag van de losse elementen. Over zelfsturing en de illusie van controle.
De systeemtheorie die we behandelen komt voort uit het bestuderen van ecosystemen. En als je met een systeemblik naar een ecosysteem kijkt, dan zie je zelfsturing in plaats van chaos. Dan zie je dat er balancerende feedbackmechanismen zijn die ervoor zorgen dat de diversiteit altijd toeneemt en er een dynamisch evenwicht is.
We kunnen ook met een systeemblik naar de economie kijken. Dan zien we dat de wetten die in de natuur voor veerkracht en diversiteit zorgen met voeten getreden worden. Met de dramatische gevolgen die we overal om ons heen zien: extreme ongelijkheid, depressie, klimaatverandering, biodiversiteitsverlies, vervuiling en al die andere dingen.
Als we met diezelfde systeemblik naar menselijke samenlevingen kijken, zien we ook weer dat de mensen belangrijk zijn, maar dat het uiteindelijk om de relaties tussen die mensen gaat. Die geven de complexiteit en de veerkracht. En hoe meer we de uniciteit van mensen benutten, hoe gezonder een samenleving is.
Maar uiteraard zijn deze drie domeinen – ecologisch, economisch en sociaal – onlosmakelijk met elkaar verbonden. En alles wat je doet, hoe klein ook, heeft een positief dan wel negatief effect. Wat die effecten precies zijn weet je nooit, maar daarom neem je kleine stapjes en stuur je telkens bij.
Meer weten? Lees ook eens dit artikeltje in ZOZ eens.